Jednoosobowa działalność gospodarcza – Wszystko, co musisz wiedzieć zanim zarejestrujesz firmę

Co to jest jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG)?

Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) to zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu w sposób ciągły. Polega na tym, że przedsiębiorca działa we własnym imieniu i ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania związane z działalnością. JDG jest wpisywana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), a jej prowadzenie wymaga rozliczania podatków i składek ZUS.

Kiedy rejestracja JDG jest obowiązkowa?

Rejestracja JDG będzie obowiązkowa, gdy Twój miesięczny przychód z takiej działalności przekroczy 75% wartości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym miesiącu. Rejestracja odbywa się głównie przez internet w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Kto może założyć JDG w Polsce?

Jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce może założyć praktycznie każda osoba fizyczna, spełniająca następujące warunki:

• Pełna zdolność do czynności prawnych (osoby niepełnoletnie mogą prowadzić JDG, ale wymaga to zgody przedstawiciela ustawowego na wiele działań).
• Odpowiedni status pobytowy.
• Obywatelstwo Polski, kraju UE lub EOG.

Obywatele innych państw muszą posiadać odpowiedni tytuł pobytowy uprawniający do założenia firmy w Polsce, np. zezwolenie na pobyt stały, status rezydenta długoterminowego UE czy karta Polaka. Szczegóły warto sprawdzić na stronie rządowej Biznes.gov.pl w informacjach dla obcokrajowców.

Jak założyć JDG krok po kroku?

Aby założyć JDG, wystarczy że:

1. Przygotujesz potrzebne informacje – dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL, nr dowodu), adres zamieszkania i prowadzenia działalności, planowaną datę rozpoczęcia działalności, nazwę firmy (musi zawierać imię i nazwisko, np. „Jan Kowalski Usługi Informatyczne”), kody PKD, urząd skarbowy, formę opodatkowania, informacje o księgowości i ubezpieczeniach oraz numer rachunku bankowego.
2. Złożysz wniosek CEIDG-1 – główny dokument rejestracyjny. Możesz to zrobić:
   • Online – przez portal Biznes.gov.pl, logując się Profilem Zaufanym lub e-dowodem (najszybsza metoda).
   • W urzędzie – w dowolnym urzędzie miasta lub gminy, gdzie urzędnik wprowadzi dane do systemu.
   • Pocztą – wysyłając wniosek listem poleconym (wymaga notarialnego poświadczenia podpisu).
3. Zarejestrujesz się online przez CEIDG – najwygodniejsza metoda:
   • Wejdź na stronę biznes.gov.pl i wybierz opcję rejestracji działalności gospodarczej.
   • Zaloguj się Profilem Zaufanym lub e-dowodem.
   • Wypełnij formularz CEIDG-1 w kreatorze online, podając wszystkie wymagane dane.
   • Zwróć szczególną uwagę na poprawny wybór kodów PKD, formy opodatkowania i zgłoszenie do ZUS.
   • Sprawdź poprawność danych i podpisz wniosek elektronicznie.
   • Po złożeniu wniosku firma pojawi się w rejestrze CEIDG zazwyczaj w ciągu 1 dnia roboczego.
4. Automatycznie zarejestrujesz się w urzędach – złożenie wniosku CEIDG-1 powoduje jednoczesne zgłoszenie firmy do ZUS, urzędu skarbowego i GUS. Dzięki temu nie musisz składać dodatkowych dokumentów w tych instytucjach.

Koszty prowadzenia JDG

Podstawowe koszty JDG to składki ZUS, które w pierwszych latach mogą być obniżone dzięki uldze na start i małemu ZUS. Do tego dochodzą podatki w zależności od wybranej formy opodatkowania oraz koszty księgowości. Miesięczne koszty prowadzenia JDG, mogą wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych.

Składki ZUS dla przedsiębiorcy – ulgi i standardowe stawki

Składki ZUS to jeden z głównych kosztów prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. W 2025 roku przedsiębiorcy mogli skorzystać z kilku ulg, które znacząco obniżyły wysokość składek w pierwszych latach prowadzenia firmy.

• Ulga na start (pierwsze 6 miesięcy) – płacisz tylko składkę zdrowotną, bez składek społecznych (emerytalnej, rentowej, wypadkowej). W 2025 roku składka zdrowotna wyniosła 314,96 zł miesięcznie.
• Preferencyjny ZUS (kolejne 24 miesiące) – płacisz obniżone składki społeczne liczone od 30% minimalnego wynagrodzenia oraz składkę zdrowotną. W 2025 roku składki społeczne wyniosły:
  • 442,90 zł – z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym,
  • 408,60 zł – bez ubezpieczenia chorobowego.
  Do tego dochodzi składka zdrowotna.
• Mały ZUS Plus – dostępny po zakończeniu okresu preferencyjnego ZUS, dla przedsiębiorców z przychodem poniżej 120 000 zł rocznie. Składki społeczne liczone są od indywidualnej podstawy zależnej od dochodu. Można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy. Nadal obowiązuje pełna składka zdrowotna.
• Duży ZUS (standardowe składki) – obowiązuje po zakończeniu ulg lub gdy nie spełniasz warunków. Składki społeczne liczone są od podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 roku podstawa ta to 5 203,80 zł, a składki społeczne + Fundusz Pracy wynoszą 1 773,96 zł miesięcznie. Do tego dochodzi składka zdrowotna zależna od formy opodatkowania.

Składka zdrowotna w 2025 roku

• Skala podatkowa – 9% dochodu.
• Podatek liniowy – 4,9% dochodu.
• Ryczałt ewidencjonowany – stawka zależna od rocznego przychodu (trzy progi).

Uwaga: Kwoty i zasady naliczania składek ZUS mogą się zmieniać. Zawsze sprawdzaj aktualne informacje na stronie ZUS.

Formy opodatkowania JDG – porównanie

Przedsiębiorca prowadzący JDG może wybrać jedną z form opodatkowania: skalę podatkową (12% i 32%), podatek liniowy (19%) lub ryczałt ewidencjonowany (stawki od 2% do 17% w zależności od rodzaju działalności). Wybór formy opodatkowania ma kluczowe znaczenie dla wysokości podatku i opłacalności biznesu.

Księgowość w JDG – co musisz wiedzieć? (KPiR, Ryczałt)

Każdy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma obowiązek prowadzenia ewidencji księgowej. Forma ewidencji zależy od wybranej formy opodatkowania:

• Księga Przychodów i Rozchodów (KPiR) – obowiązkowa przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych (skala podatkowa) oraz podatku liniowym. Rejestruje wszystkie przychody ze sprzedaży i koszty poniesione w celu ich uzyskania. Na tej podstawie ustala się dochód do opodatkowania.
• Ewidencja przychodów – obowiązkowa przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Rejestruje wyłącznie przychody, przypisując je do odpowiednich stawek ryczałtu.

Jak możesz prowadzić księgowość?

Księgowość możesz prowadzić:

• samodzielnie – korzystając z programów do księgowości online lub arkuszy kalkulacyjnych. Wymaga to jednak wiedzy i poświęcenia czasu.
• zlecając biuru rachunkowemu – często wybierane przez przedsiębiorców rozwiązanie, kosztujące zazwyczaj od 150–300 zł netto miesięcznie wzwyż, w zależności od liczby dokumentów i zakresu usług. Zapewnia profesjonalizm i oszczędność czasu.

Dodatkowe obowiązki księgowe

Oprócz podstawowej ewidencji, jako przedsiębiorca możesz być zobowiązany do prowadzenia innych rejestrów, takich jak:

• Ewidencja środków trwałych – dla celów amortyzacji majątku firmy.
• Ewidencja VAT – jeśli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT.

Finansowanie JDG – skąd wziąć środki?

Rozpoczęcie i prowadzenie firmy wymaga kapitału na zakup sprzętu, towaru, działania marketingowe czy pokrycie bieżących kosztów, zanim pojawią się pierwsze zyski. Najpopularniejsze źródła finansowania to:

• Środki własne – najbezpieczniejsze rozwiązanie, jeśli dysponujesz oszczędnościami. Nie generuje dodatkowych zobowiązań.
• Dotacje i wsparcie publiczne – warto sprawdzić:
  • programy urzędów pracy (np. dotacje dla osób bezrobotnych na rozpoczęcie działalności),
  • fundusze unijne (często wymagają spełnienia określonych warunków).
• Kredyty bankowe dla firm – banki oferują różne produkty:
  • Kredyt na start – dla nowych firm, często z uproszczoną procedurą,
  • Kredyt inwestycyjny – na zakup środków trwałych lub nieruchomości,
  • Kredyt obrotowy – na bieżące wydatki, np. zakup towarów czy opłacenie faktur.

  Możesz porównać oferty w sekcji Kredyt gotówkowy dla JDG.

• Pożyczki pozabankowe dla firm – szybka decyzja i mniej formalności, ale często wyższy koszt. Sprawdź dostępne opcje w sekcji Pożyczki dla firm.
• Leasing – dobre rozwiązanie na finansowanie zakupu samochodu czy maszyn. Płacisz miesięczne raty za użytkowanie, z możliwością wykupu na koniec umowy.
• Aniołowie biznesu / Fundusze Venture Capital – opcja dla innowacyjnych projektów z dużym potencjałem wzrostu. Oprócz kapitału możesz zyskać wsparcie merytoryczne i kontakty biznesowe.

Pamiętaj: wybierając zewnętrzne finansowanie, dokładnie analizuj warunki umowy, RRSO oraz całkowity koszt kredytu czy pożyczki. Skorzystaj z Kalkulatora kredytu gotówkowego, aby oszacować wysokość rat.

Rozwój JDG – marketing i zatrudnienie

Kiedy Twoja działalność zacznie być stabilna, warto pomyśleć o jej rozwoju. Oto najważniejsze kierunki, które mogą pomóc w zwiększeniu zasięgu i efektywności biznesu:

Marketing i reklama

• Marketing szeptany (Word of Mouth) – zadowoleni klienci polecają Twoje usługi innym.
• Media społecznościowe (Facebook, Instagram, LinkedIn, X, TikTok) – budowanie społeczności i prowadzenie płatnych kampanii reklamowych.
• Reklama online (Google Ads, Facebook Ads) – dotarcie do precyzyjnie określonych grup odbiorców.
• Content Marketing – tworzenie wartościowych treści (np. blog, poradniki), które przyciągają potencjalnych klientów.
• Tradycyjne metody – ulotki czy ogłoszenia lokalne, szczególnie skuteczne w biznesach działających lokalnie.

Outsourcing

W ramach outsourcingu możesz zlecać części zadań (np. księgowość, marketing, IT) zewnętrznym firmom lub freelancerom. Dzięki temu możesz skupić się na kluczowych działaniach, bez konieczności zatrudniania pracowników na etat.

Zatrudnienie pracownika

Jeśli liczba zleceń rośnie i nie jesteś w stanie obsłużyć wszystkich samodzielnie, warto rozważyć zatrudnienie pracownika. Pamiętaj o podstawowych formalnościach:

• Przygotowanie ogłoszenia i przeprowadzenie rekrutacji,
• Sporządzenie odpowiedniej umowa> (o pracę, zlecenie, o dzieło),
• Zgłoszenie pracownika do ZUS w ciągu 7 dni,
• Skierowanie na badania lekarskie,
• Przeprowadzenie szkolenia BHP.

Zatrudnienie pracownika na umowę o pracę wiąże się z dodatkowymi kosztami – m.in. składkami ZUS po stronie pracodawcy.

Jak zamknąć lub zawiesić JDG?

Aby zamknąć lub zawiesić DG, wystarczy:

1. Złożyć wniosek CEIDG-1 o wykreślenie wpisu – robisz to tak samo jak przy rejestracji: online przez Biznes.gov.pl, w urzędzie gminy/miasta lub pocztą. Masz na to 7 dni od zakończenia działalności. Cała procedura jest bezpłatna.
2. Automatycznie wyrejestrować działalność – po złożeniu wniosku CEIDG informuje ZUS, Urząd Skarbowy i GUS o zamknięciu firmy. Dzięki temu zostajesz automatycznie wyrejestrowany jako płatnik składek ZUS.
3. Dopełnić formalności w Urzędzie Skarbowym – jeśli byłeś płatnikiem VAT, musisz dodatkowo złożyć formularz VAT-Z. Należy też sporządzić:
   • remanent likwidacyjny (spis z natury),
   • wykaz składników majątku firmy na dzień likwidacji – dla celów podatku dochodowego.
4. Zakończyć działalności – po zamknięciu JDG nie możesz już wystawiać faktur ani prowadzić sprzedaży w jej ramach.

Pamiętaj, że zamknięcie JDG nie blokuje Ci drogi do założenia nowej działalności w przyszłości.

Zalety i wady prowadzenia JDG

Zaletą JDG jest prostota rejestracji, niskie koszty rozpoczęcia działalności oraz możliwość korzystania z ulg podatkowych i składkowych (np. ulga na start, mały ZUS). Wadą jest pełna odpowiedzialność majątkowa przedsiębiorcy oraz konieczność samodzielnego rozliczania podatków i składek.

Zalety prowadzenia JDG

Zalety JDG:

• Niezależność – Sam decydujesz o kierunku rozwoju firmy, godzinach pracy i warunkach współpracy.
• Potencjał zarobkowy – Twoje dochody zależą głównie od Twojego zaangażowania i efektywności.
• Elastyczność – Możliwość szybkiego dostosowania się do zmian rynkowych.
• Koszty uzyskania przychodu – Możliwość odliczania wydatków firmowych od podstawy opodatkowania, co zmniejsza podatek.
• Ulgi na start – Dostęp do preferencyjnych składek ZUS w początkowym okresie działalności.
• Prosta rejestracja i likwidacja – Procesy te są stosunkowo szybkie i mniej skomplikowane niż w przypadku spółek.

Wady prowadzenia JDG

Wady prowadzenia JDG:

• Pełna odpowiedzialność majątkowa – Odpowiadasz całym swoim majątkiem osobistym za zobowiązania firmy.
• Konieczność stałego generowania przychodu – Musisz pokryć koszty stałe (ZUS, podatki, inne opłaty) niezależnie od bieżących zysków.
• Obowiązki administracyjne – Prowadzenie księgowości, rozliczenia z ZUS i US, inne formalności.
• Ryzyko braku płynności finansowej – Problemy z płatnościami od klientów lub nieprzewidziane wydatki mogą zachwiać stabilnością finansową.
• Zależność od rynku – Zmiany koniunktury, nowe regulacje czy sytuacja geopolityczna mogą wpłynąć na Twój biznes.
• Samodzielność – Początkowo często musisz radzić sobie ze wszystkim sam – od pozyskiwania klientów po administrację.

Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) - Podsumowanie

Jednoosobowa działalność gospodarcza to najprostsza i najczęściej wybierana forma prowadzenia firmy w Polsce, za sprawą szybkiej, bezpłatnej i możliwej przez system CEIDG rejestracji. JDG daje pełną kontrolę nad biznesem, ale wiąże się też z pełną odpowiedzialnością majątkową przedsiębiorcy.

Planując prowadzenie JDG, należy pamiętać o obowiązkach podatkowych i składkach ZUS, które w pierwszych latach mogą być obniżone dzięki ulgom (ulga na start, preferencyjny ZUS, Mały ZUS Plus). Ważną kwestią jest również wybór formy opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy lub ryczałt), która wpłynie na wysokość zobowiązań wobec fiskusa.